Zawarłeś transakcję IRS i poniosłeś straty? Sprawdź, czy możesz unieważnić umowę swapu walutowego. Darmowa analiza umowy. Skorzystaj z pomocy doświadczonych prawników.
Transakcje Interest Rate Swap (IRS) to zaawansowane instrumenty finansowe oferowane głównie przedsiębiorcom przez banki, zwłaszcza w latach 2006–2013. Teoretycznie miały one służyć zabezpieczeniu ryzyka zmiennego oprocentowania, jednak w praktyce często prowadziły do wielomilionowych strat po stronie klientów.
IRS polega na „zamianie” jednego rodzaju oprocentowania (np. zmiennego) na inny (np. stały). Klient podpisuje umowę, w której zobowiązuje się do płacenia bankowi różnicy między aktualną stopą procentową a ustaloną w kontrakcie. Problem zaczyna się wtedy, gdy stopy procentowe spadają – klient płaci coraz więcej, mimo że jego kredyt kosztuje coraz mniej.
Wielu przedsiębiorców zawierało tego rodzaju umowy bez świadomości, że:
produkt nie działa jak „ubezpieczenie”, lecz instrument spekulacyjny,
ryzyko było po stronie klienta, nie banku,
nie przedstawiono im rzetelnej symulacji możliwych strat,
nie zbadano ich profilu ryzyka inwestycyjnego.
Na początku prosimy klienta o przesłanie dokumentacji związanej z transakcją IRS – w szczególności umowy ramowej, potwierdzeń zawarcia transakcji, korespondencji z bankiem, historii rozliczeń oraz – jeśli to możliwe – nagrań rozmów telefonicznych. Na tej podstawie przeprowadzamy wstępną analizę prawną i ekonomiczną, oceniając, czy umowa zawiera podstawy do zakwestionowania jej ważności. Ten etap jest całkowicie darmowy i niezobowiązujący.
Po analizie dokumentów organizujemy konsultację – telefoniczną, online lub stacjonarną – podczas której omawiamy wyniki analizy, przedstawiamy potencjalne ryzyka oraz proponujemy najkorzystniejszą strategię. Ustalamy, czy rozpoczniemy od negocjacji pozasądowych, czy od razu skierujemy sprawę do sądu. Na tym etapie klient otrzymuje przejrzyste informacje o kosztach, czasie trwania sprawy i możliwych rezultatach.
Zanim wytoczymy powództwo, często kierujemy do banku wezwanie do zapłaty lub przedsądowe pismo reklamacyjne. Taki krok pokazuje profesjonalne podejście klienta, często skłania bank do rozmów ugodowych, a także przerywa bieg terminu przedawnienia. Na tym etapie może dojść do pierwszych negocjacji, których celem jest ugoda lub ograniczenie zakresu sporu.
Jeśli bank odrzuca roszczenia lub nie podejmuje rozmów, przygotowujemy pozew sądowy o stwierdzenie nieważności transakcji oraz zwrot nienależnie pobranych kwot. W pozwie szczegółowo przedstawiamy zarzuty: m.in. naruszenie przepisów MiFID, misselling, brak należytego informowania klienta, nieadekwatność produktu do profilu inwestycyjnego. Reprezentujemy klienta przez cały czas trwania procesu – również w ewentualnym postępowaniu apelacyjnym.
W sprawach dotyczących instrumentów pochodnych, takich jak IRS, niezwykle ważna jest opinia ekspertów z zakresu finansów lub rachunkowości. Nasza kancelaria współpracuje ze sprawdzonymi ekspertami, którzy pomagają wykazać ekonomiczne skutki umowy i potwierdzają, że produkt był nieadekwatny do profilu klienta. Dodatkowo zabezpieczamy materiały dowodowe, np. nagrania rozmów z bankiem lub historię zawarcia umowy.
Proces może zakończyć się na dwa sposoby: Ugoda – bank może zaproponować korzystne warunki zwrotu środków lub umorzenia zadłużenia; Wyrok sądu – sąd stwierdza nieważność umowy, co otwiera drogę do odzyskania wszystkich wpłat i kosztów. Bez względu na rezultat, klient otrzymuje kompleksowe wsparcie na każdym etapie – od momentu zgłoszenia się do kancelarii aż po zamknięcie sprawy.
Zrób pierwszy krok – bez żadnych zobowiązań.
Prześlij nam swoją umowę do bezpłatnej analizy.
Rondo Mogilskie 1/230A, Kraków
607 238 048
IRS (Interest Rate Swap) to transakcja zamiany stóp procentowych, w której jedna strona (najczęściej klient) zobowiązuje się do płacenia bankowi odsetek według jednej stopy procentowej (np. stałej), a bank płaci klientowi odsetki według innej stopy (np. zmiennej). Produkt ten był reklamowany jako zabezpieczenie przed ryzykiem wzrostu stóp procentowych, szczególnie przy kredytach o zmiennym oprocentowaniu.
W praktyce jednak okazało się, że:
banki nakłaniały klientów do zawierania transakcji IRS bez wyjaśnienia zasad ich działania,
transakcje miały skomplikowaną strukturę finansową, trudną do zrozumienia nawet dla doświadczonych przedsiębiorców,
strony nie miały równych szans – bank znał ryzyko, klient często nie,
po obniżce stóp procentowych klienci byli zobowiązani do zapłaty wieloletnich zobowiązań, które nie przynosiły im żadnej realnej korzyści,
część transakcji IRS była powiązana z umowami kredytowymi, co dodatkowo komplikowało sytuację prawną i finansową klientów.
Dla wielu przedsiębiorców zawarcie transakcji IRS było początkiem poważnych problemów finansowych. Do naszej kancelarii zgłaszały się firmy, które:
zapłaciły nawet kilkaset tysięcy złotych w ramach realizacji kontraktu IRS,
zostały zmuszone do wcześniejszego rozwiązania kontraktu i poniosły wysokie kary finansowe (tzw. koszty zamknięcia),
nie mogły wypowiedzieć umowy bez strat, ponieważ bank uzależnił to od “negatywnej wyceny rynkowej”,
doświadczyły problemów z płynnością i utraciły zdolność kredytową.
W wielu przypadkach przedsiębiorcy nie rozumieli, że zawierają ryzykowną umowę instrumentu pochodnego, traktując ją jako formę ubezpieczenia od wzrostu kosztów kredytu.
3. Brak takich informacji lub ich zbyt ogólne przedstawienie może zostać uznane za wprowadzenie klienta w błąd.
4. Transakcje IRS były często oferowane jako rozwiązanie „bezpieczne”, „neutralne”, „zerokosztowe”, co nie miało pokrycia w rzeczywistości. Klient, który został zapewniony, że „nie może stracić”, zawarł umowę pod wpływem błędu co do jej charakteru – co również stanowi podstawę do jej unieważnienia.
Zdajemy sobie sprawę, że tematy związane z transakcjami IRS i instrumentami pochodnymi mogą być trudne do zrozumienia – zwłaszcza dla osób, które nie zajmują się zawodowo finansami. Dlatego przygotowaliśmy odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania naszych klientów. Jeśli po ich przeczytaniu nadal masz wątpliwości – skontaktuj się z nami. Oferujemy bezpłatną konsultację, podczas której w prosty sposób wyjaśnimy Twoją sytuację i przedstawimy możliwe rozwiązania.
Nie każda, ale wiele z nich tak. Kluczowe jest to, czy bank dochował obowiązków informacyjnych, czy produkt był adekwatny do profilu inwestycyjnego klienta oraz czy istniało realne doradztwo przed podpisaniem umowy. Z naszej praktyki wynika, że znaczna część zawartych w Polsce transakcji IRS zawierała poważne wady – szczególnie brak indywidualnego dopasowania i naruszenie obowiązków wynikających z dyrektywy MiFID. Ocenę możliwości unieważnienia przeprowadzamy na podstawie analizy dokumentów i okoliczności zawarcia umowy.
W przypadku stwierdzenia nieważności umowy IRS masz prawo domagać się zwrotu wszystkich wpłat dokonanych na jej podstawie, a także odsetek ustawowych za opóźnienie. W praktyce chodzi często o dziesiątki lub setki tysięcy złotych, zwłaszcza gdy transakcja trwała przez kilka lat lub została zakończona z wysokim kosztem wcześniejszego rozwiązania. W niektórych przypadkach możliwe jest również domaganie się odszkodowania za dalsze szkody majątkowe, jeśli są one odpowiednio udokumentowane.
Najważniejsze dokumenty to:
umowa ramowa i potwierdzenia zawarcia transakcji IRS,
korespondencja e-mailowa z bankiem lub doradcą,
historia rozliczeń (wyciągi, potwierdzenia przelewów),
dokumentacja kredytowa (jeśli IRS był powiązany z kredytem),
nagrania rozmów telefonicznych (jeśli bank je przechowywał),
ewentualne notatki z rozmów, analizy, oferty produktowe itp.
Jeśli nie masz wszystkich dokumentów – nie martw się. W wielu przypadkach możemy pomóc w ich pozyskaniu z banku, powołując się na prawo dostępu do danych klienta.
To zależy. Co do zasady, roszczenia o zapłatę z tytułu nieważnej umowy przedawniają się po 6 latach, a w przypadku przedsiębiorców – po 3 latach od dnia, w którym dowiedzieli się lub mogli się dowiedzieć o szkodzie i jej przyczynie. Ale uwaga: wiele transakcji IRS trwało przez kilka lat i dopiero ich zakończenie (np. rozliczenie końcowe) stanowi moment rozpoczęcia biegu terminu przedawnienia. Dlatego warto jak najszybciej zgłosić się do kancelarii, aby zabezpieczyć swoje prawa.
Tak. Sądy coraz częściej stają po stronie przedsiębiorców – również tych z sektora MŚP – którzy zawarli skomplikowane i niezrozumiałe produkty finansowe bez pełnej informacji o ryzyku. Ważne jest posiadanie odpowiedniej dokumentacji, argumentacji prawnej i wsparcia doświadczonej kancelarii. Rozmiar banku nie ma znaczenia – liczą się fakty i dowody.
Czas trwania postępowania zależy od konkretnego sądu, złożoności sprawy i liczby dowodów, ale średnio wynosi od 12 do 24 miesięcy. Warto jednak zaznaczyć, że sam moment złożenia pozwu przerywa bieg przedawnienia. Czasami też już na etapie pierwszych rozpraw sądowych możliwe jest zawarcie korzystnej ugody, bez konieczności prowadzenia sporu przez kilka lat.